Hazırlayan: İnş.Y.Müh Gülnur KAYIŞ
Bu yazımda sizlere veri raporu hakkında bilgi vermek istedim. Şu an piyasada bu konuda çok net bir açıklama olmaması nedeniyle veri raporunun içeriğini, kapsamlı detaylarını sizlerle paylaşmak için detaylı bir kaynak arayışı içine girdim. Bu süre zarfında bana göre en güzel çalışma İmo Geoteknik Kurulu tarafından İnş. Müh. Ozan Dadaşbilge’nin hazırladığı sunum oldu. Aşağıdaki linkte söz konusu sunum dosyasını sizlerle paylaştım.
18.03.2018 tarihinde yayınlanıp 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe giren yeni deprem yönetmeliği Bölüm 16.2.1.2’de 2007 yönetmeliğinde bulunmayan Veri Raporu ve Geoteknik Rapor tanımlaması yapılmıştır. Öncelikle yeni deprem yönetmeliğinde yapılan tanımlamaları hep birlikte aşağıda hatırlayalım;
TBDY 2018 DEPREM YÖNETMELİĞİ
16.2.2. Zemin ve Temel Etüd Raporları
Zemin ve Temel Etüd Raporları, zemin araştırma sonuçlarının sunulacağı Veri Raporu ve tasarıma yönelik olarak hazırlanacak Geoteknik Rapor’dan oluşacaktır.
16.2.2.1 – Veri Raporu, arazi ve laboratuvarda gerçekleştirilmiş zemin araştırmalarında elde edilen verilerin sunulduğu rapordur. Bu rapor kapsamında, bölgenin jeolojik yapısı ve proje sahasının özellikleri, araştırma sondajları ve muayene çukuru logları, zemin kesitleri ve yer altı su düzeyi, arazi ve laboratuar deneyleri sonuçları, jeofizik araştırma bulguları vb. zemin araştırma sonuçları sunulacaktır.
16.2.2.2- Geoteknik Rapor, statik, dinamik ve deprem etkileri göz önüne alınarak, arazi zemin modelinin oluşturulduğu, zemin tabakalari için geoteknik tasarım parametrelerinin verildiği, temel tipleri seçimine ilişkin seçeneklerin irdelendiği, mühendislik analizleri ve değerlendirmelerile temel tasarımına ilişkin önerilerin sunulduğu rapordur. Geoteknik raporun içeriğine ilişkin açıklamalar aşağıda verilmiştir.
(a) Veri raporunda sunulan zemin araştırmaları bulguları değerlendirerek, arazi zemin modeli oluşturulacak, yapı yükleri ve deprem etkisi altında zemin tabakalarının davranışı irdelenecek, yapının ve temellerinin tasarımına ilişkin geoteknik tasarım parametreleri verilecektir.
(b)Yapı özellikleri ve beklenen performans düzeyi ile uyumlu temel sistemi seçilecek, taşıma gücü ile kısa ve uzun süreli zemin yerdeğiştirme-oturma eğrileri verilecek, bu kapsamda zeminlerin şişme davranışı, net temel basınçları ve olası kaldırma kuvvetleri dikkate alınacaktır.
(c) Zemin iyileştirme ve/veya güçlendirmesine gereksinim duyulması halinde, olası yöntemler irdelenecek, önerilen yönteme ilişkin uygulama esasları tanımlanacak, iyileştirilmiş zemin için hedeflenen zemin özellikleri, temellerin taşıma gücü ve yerdeğiştirme değerleri verilecektir.
(d)Geçici veya kalıcı temel kazılarında uygulanacak iksa sistemlerinin tasarımı için gereken zemin parametreleri verilecektir. Şev duraysızlığı tehlikesi olan eğimli arazilerde inşa edilecek yapılar için, kazı ve inşa adımları dikkate alınarak, şev duraylılık analizleri yapılacak ve kaymaya karşı alınacak uygun önlemler belirlenecektir.
Yukarıda bulunan maddeler doğrultusunda veri raporu içeriğinde bulunması gereken çalışmalar nasıl olmalıdır? Veri raporu hazırlık aşamasına bakıldığında ;
- Çalışmaların planlanması geoteknik alanında uzman bir inşaat mühendisi tarafından yapılmalıdır. Ancak veri raporunun hazırlanması aşamasında inşaat, jeoloji ve jeofizik mühendisleri ortak çalışma yapmalıdır.
- Sondajların yerlerinin planlanması, sayısı, sondaj derinliğinin planlanması geoteknik mühendisinin yapacağı efektif gerilme hesabı ile ortaya çıkacaktır.
- Veri raporu geoteknik rapora hazırlık niteliğinde bir rapordur. Sonrasında geoteknik raporda hangi verilerin kullanılacağı, bunun için hangi arazi ve laboratuar deneylerinin yapılması gerektiği, SPT, CPT, Presiyometre, Kuyu İçi Vane, Dilatometre gibi çeşitli arazi deneyleri, laboratuar deneyleri, zemin sınıflarının belirlenmesi, zemin tabakalarının mukavemet özelliklerinin belirlenmesi geoteknik mühendisinin bilgisi doğrultusunda jeoloji veya inşaat mühendislerince yapılmalıdır.
- Genel jeoloji ve mühendislik jeolojisi çalışmaları jeoloji mühendislerince yapılmalıdır.
- Sismik Kırılma, çok kanallı yüzey dalgası analizleri (MASW), rezistivite, mikrotremör, karşıt kuyu gibi zeminin dinamik özelliklerini belirlemeye yönelik arazi çalışmaları ve raporları jeofizik mühendislerince yapılmalıdır.
Veri Raporunun İçeriği Nasıl Olmalıdır?
- Araştırmanın amacı ve kapsamı
- İmar durumu, parsel bilgileri ve topografik durum
- Genel jeoloji ve inceleme alanı jeolojisi
- Araştırma noktaları vaziyet planı (Mimari vaziyet planı ve plankote üzerinden ayrı ayrı olmak üzere)
- Tüm sondaj ve muayene çukurlarına ait loglar
- Zemin kesitleri ve yer altı suyu tablası
- Arazi ve Laboratuvar deney verileri (ham data, eğriler ve tablolar verilmelidir. )
- Laboratuvar deney sonuçları özet tablosu
- Jeofizik ölçüm ve kesitler
- Fotoğraflar (Arazinin genel görünümü, muayene çukurları, sondaj çalışmaları, karot sandıkları)
Veri Raporuna Girmeyen Hususlar Nelerdir?
- İdealize zemin profili
- Üstyapı statik/dinamik hesaplarına ve geoteknik analizlere esas olacak geoteknik parametreler,
- Yeni TBDY 2018’e göre belirlenmiş güncel zemin sınıfı ve grubu,
- Yeni TBDY 2018’e göre belirlenmiş etkin yer ivmesi katsayısı ve spektrum karakteristik periyotları,
- Zemin büyütme etkisi
- Sıvılaşma riski
- Temel sistemi seçimi
- Taşıma gücü ve oturma/şişme analizleri
- Şev stabilite Analizleri
- Zemin iyileştirme ve/veya derin temel sistemi alternatifleri
- Uygulanacak iksa sisteminin seçimi, tasarım hesapları
İmo İstanbul Geoteknik Kurulu Sunumu-Ozan DADAŞBİLGE
Efektif Gerilme İle Sondaj Derinliği Hesaplamasına bir örnek verdiğim yazım ise aşağıdaki linkte bulunan yazının sonundaki pdf dosyasındadır.
Abone Listemize Kaydolun
inşaPORT Mail Aboneliği
Posta listemize abone olun ve e-posta gelen kutunuzda ilginç şeyler ve güncellemeler alın.
Abone olduğunuz için teşekkür ederiz.
Bir şeyler yanlış gitti.