Taze Beton Nedir ve Özellikleri Nelerdir? [TS 13515]

Taze Beton Nedir ve Özellikleri Nelerdir?

Merhaba arkadaşlar, Daha önceki yazımızda Beton ve Bileşenleri konusundan bahsetmiştim. Bu yazımızda taze beton ve özellikleri konusundan bahsedeceğim. Taze betonun işlenebilme, kıvam, segregasyon ve terleme gibi durumlarını kısaca anlatacağım.

İşlenebilme ve Kıvam

İşlenebilme:

Taze betonun kolayca karıştırılabilmesi, segregasyona uğramadan taşınabilmesi, pompalanabilirliği, kalıba yerleştirilebilmesi, sıkıştırabilirliği ve yüzeyinin düzeltilebilmesi betonun ne ölçüde işlenilebilir olduğunu göstermektedir. O nedenle, bu özelliklerin tümü,işlenebilme adı altında tek bir özellik olarak ifade edilmektedir. Betonda işlenebilme özelliği relatif bir özelliktir.

İşlenebilme, taze betonun katılaşma göstermeden önceki durumuyla ilgili bir özellik olduğundan, betonun karılma işleminden itibaren ne kadar sürede katılaşma göstereceği (priz süresi) betonun kullanılacağı yapı türü için oldukça önemlidir. Çimento ve su arasındaki kimyasal reaksiyonların yer alma hızı (hidrotasyon hızı), priz süresinin kısalığını veya uzunluğunu etkileyen önemli bir faktördür.

Taze betonda olması gereken yeterli ölçüdeki işlenebilme, betonun kullanılacağı yapının tipi ile ve betonu taşımada ve yerleştirmede uygulanacak yöntem ile ve beton kütlenin boyutları ile ilgili doğrudan ilgili olan bir husustur. İşlenebilme, taze betonun en önemli özelliğidir. Yeterli işlenebilme özelliğine sahip olmayan taze beton, sertleştiğinde yeterli dayanımı ve dayanıklılığı gösteremez.

İşlenebilmeyi Etkileyen Durumlar

• Çimento miktarı
• Çimentonun özelliği
• Karma Suyu miktarı
• Agrega gradasyonu ve en büyük agrega tane boyutu
• İnce agreganın miktarı ve tane dağılımı oranı
• Agreganın tane şekli
• Beton Yapımında kullanılan ince taneli mineral katkılar
• Beton yapımında kullanılan kimyasal katkılar
• Hava sürüklenmiş betonlardaki sürüklenen hava miktarı
• Sıcak hava koşulları ve beton karışımının sıcaklığı
• Betonun karıldığı andan, kıvamının ölçüleceği ana kadar geçen süre

Kıvam 

Kıvam Değerleri

• Yayılma çapı en az 550 mm olan betonlar için kendiliğinde yerleşen beton standartları uygulanmalıdır.
• Yerinde dökülen yüksek dayanımlı betonların kıvamı en az F3 sınıfı olmalıdır.
• Slump (çökme) değerlerinin toleransları Tablo 3’de belirtildiği gibi olmalıdır.
• Yayılma sınıfları için Tablo 4’te belirtilen kıvam ile ilgili tanımlamalar yapılmıştır.
• Tablo 5’te C20/25 altı beton sınıflarında kıvama göre en az çimento dozajı miktarları
  belirtilmiştir.

Tablo 3: Slump (çökme) tolerans değerleri

– Tablo 3 –

Tablo 4: Yayılma sınıfları

– Tablo 4 –

Tablo 5: En büyük agrega tane büyüklüğü 32 mm olan agrega ve 32.5 MPa dayanım sınıfında çimento ile yapılan beton için en az çimento dozajı

– Tablo 5 –

İşlenebilme ve Kıvamı ölçme yöntemleri :

• Slump (Çökme) Deneyi
• Vebe Deneyi
• Sıkıştırma Faktörü Deneyi
• Akıcılık Deneyi (Sarsma Tablası)

Segregasyon (Ayrışma)

Betonda Segregasyonun Nedenleri

• Taze betonu oluşturan malzemelerin uygun oranlarda kullanılmamış olması, ve/veya kullanılan malzemelerin uygun özellikte olmaması beton içerisindeki malzeme dağılımının, homojen olmamasına ve segregasyonun oluşmasına yol açan önemli etkenlerdir.

1. İri agrega miktarının çok olması ve en büyük agrega tane boyutunun 25 mm den büyük seçilmesi
2. İri agreganın ve ince agreganın özgül ağırlıkları arasında önemli fark bulunması
3. İnce agrega veya ince çimento gibi ince malzemelerin az olması.
4. Agregaların düzgün yüzeye ve yuvarlak şekle sahip olmamaları, agregadaki yassı ve uzun şekilli kusurlu tanelerin fazla olması,
5. Beton karışımının aşırı ölçüde sulu veya aşırı ölçüde kuru olası.

• Beton üretiminde kullanılan malzemelerin karıştırma işleminin yeterince yapılmamış olması.
• Taze betonun taşınması, yerleştirilmesi ve sıkıştırılması işleminin uygun tarzda ve uygun süreyle yapılmaması:

Terleme