Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından açıklanan Şubat 2018 Sektör Raporunda, 2017 yılında görülen üretim artışında, yurt içinde inşaat sektöründe artan büyümenin ve yurt dışında pozitife dönen pazarların etkili olduğu belirtildi. Bunun yanı sıra, 3 yılın ardından yeniden artış kaydeden ihracatın, 2017 boyunca yükseliş eğiliminde olduğu ve özellikle ihracat pazarlarındaki toparlanmadan destek bulduğu ifade edildi.
4 SEKTÖRDE GERİLEME KAYDEDİLDİ
Söz konusu dönemde inşaat malzemeleri alt sektörlerindeki sanayi üretiminde artış eğilimi ağırlık kazandı. 26 alt sektörden 22’sinde üretim 2016’da artarken, sadece 4 alt sektördeki üretimde 2016’ya kıyasla gerileme kaydedildi. İnşaat malzemeleri sanayisinin ana sektörlerinden 12’sinde yıllık üretim artışı çift haneli rakamlara ulaştı. Merkezi ısıtma radyatörleri, kilit ve menteşeler, soğutma ve ısıtma donanımları, metalden kapı ve pencere, inşaat amaçlı beton ürünleri, düz cam, musluk, vana ve valfler, seramik sıhhi ürünler ile çimento ve kabloların üretiminde yüzde 10’un üzerinde büyüme kaydetti. 2017 boyunca mermerler, seramik karolar, inşaat demirleri ile metal yapı parçaları üretimlerinde ise daha sınırlı büyüme kaydedildi. 2016’ya oranla üretimi gerileyen sektörler ise fırınlanmış kilden karolar, duvar kağıdı, boru profiller ile bina doğramacılığı ve marangozluk ürünleri olarak sıralandı.
2017 EN YÜKSEK YAPI RUHSATININ ALINDIĞI YIL OLDU
Bahsi geçen dönemde alınan toplam yapı ruhsatları metrekare bazında yüzde 31,8 yükselerek 270,7 milyon metrekareye çıktı. Hal böyle olunca 2017, son 3 yılda en yüksek yapı ruhsatı alınan dönem olarak kayıtlara geçti. Türkiye İMSAD tarafından açıklanan raporda 1 Ekim 2017’de uygulamaya konan yeni imar düzenlemelerinin sınırlayıcı etkilerinden kaçınmak için alınan konut yapı ruhsatlarının büyümede etkili olduğu ifade edildi. Söz konusu dönemde alınan konut yapı ruhsatları yüzde 35,1 çıkarak 213,5 milyon metrekareye yaklaştı. Konut dışı binalar için alınan yapı ruhsatları da 3 yıl sonra 2017 yılında arttı ve metrekare bazında yüzde 20,7 artarak 57,2 milyon metrekare oldu. Raporda alınan yapı ruhsatlarının büyüklüğü inşaat sektörü ve inşaat malzemeleri sanayisi için ümit vermekle birlikte, bu ruhsatların bir bölümünün hayata geçemeyebileceği de ele alındı.
KONUT TARAFINDA YAPI İZİNLERİ 125,7 MİLYON METREKAREYE YÜKSELDİ
Bu dönemde alınan yapı izinleri, kullanıma sunulan fiili arzı göstermesi açısından sektörde önemli bir veri olarak görülüyor. Geçtiğimiz yıl alınan toplam yapı izinleri yüzde 6,6 yükselerek 161,1 milyon metrekareye çıktı. Konut tarafında yapı izinleri yüzde 9,4 büyüyerek 125,7 milyon metrekare oldu. Konut dışı binalarda ise alınan yapı izinleri veya kullanıma sunulan arz yüzde 2,2 gerileyerek 35,4 milyon metrekareye indi. Konut tarafında arzda artış sürerken, konut dışı ticari binalarda 2017 yılında henüz büyümenin başlayamadığı görüldü.
TEŞVİKLER KESİLİNCE KONUT SATIŞLARI NORMALE DÖNDÜ
Geçtiğimiz yıl ve bir önceki yılda konut satışlarına getirilen teşviklerin konut üretimini hızlandırdığı kaydedildi. Ancak konut satışlarına yönelik teşviklerin kesilmesi sonucunda konut satışlarının normal seviyesine döndüğü belirtildi. Bu süreçte alınan yüksek konut yapı ruhsatları ve konut yapı izinleri incelendiğinde 2018’in, konut üreticileri için yine zor geçecek bir yıl olabileceği belirtildi.
KONUT SATIŞLARI YÜZDE 1,7 ARTTI
Yeni yılla artışla başlayan konut satışları, ocak ayında 2017’nin aynı dönemine oranla yüzde 1,7 artarak 97 bin 19 olarak gerçekleşti. Eylül 2017’de yaklaşık bir yıl süren teşviklerin çekilmesiyle birlikte 2017’nin ekim, kasım ve aralık aylarındaki satışlar, 2016 yılının aynı aylarının altında olmuştu. Konut satışlarındaki bu gerilemenin yeni yılda da sürme olasılığının bulunduğu ifade edilen raporda, 2018 yılı ocak ayında satışlarda yaşanan artışın ümit verici olduğu belirtildi.
KONUT KREDİSİ FAİZ ORANLARI 0,98’DEN 1,16’YA YÜKSELDİ
Yurt içinde konut kredisi faiz oranları söz konusu dönemin ikinci yarısından itibaren tırmanışa geçti. Haziran ayında yüzde 0,98 olan ayılık ortalama konut kredisi faiz oranları Eylül’de 1,07’ye, Aralık ayının sonunda ise yüzde 1,13’e yükseldi. Faiz oranlarındaki artış yeni yılda da devam ederken oranlar şubat ayında yüzde 1,16’ya yükseldi. Raporda, bankaların mevcut kaynak maliyetleri ve yüksek enflasyon nedeniyle konut kredisi faizlerinin yüksek kalmaya devam edeceğinin altı çizildi. Geçtiğimiz yıl ekonomideki durgunluğu aşmak üzere kamu yatırımları artarak yüz on altı milyar iki yüz milyon Türk Lirası (TL) olarak gerçekleşti. 2018 yılında ise bütçe kısıtları nedeniyle kamu yatırım harcamaları seksen sekiz milyar yüz milyon lira olarak planlandı.
