Sultaniye Köşkü Yeniden Modellendi

İstanbul Beykoz Belediyesinin uzun süredir peşinde olduğu II.Beyazıd tarafından Sultaniye parkı karşısında yaptırıldığı düşünülen yıkık Sultaniye Köşkü kalıntıları bulundu. Beykoz Belediyesinin de bağımsız araştırma yaptığı projede, belediyenin destek verdiği Mağara ve Sualtı Araştırmacısı Hüseyin Güngör, köşkün kalıntılarına ulaşmayı başardı.

Tarih kaynaklarına göre Sultaniye Köşkü, İstanbul Boğazı’nda denizin üzerinde inşa edilen ancak depremlerin de etkisiyle günümüze kadar ayakta kalmayı başaramayan yapılardandı.

Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinde bahsettiği, yabancı ressamların resmettiği, tarihi kaynaklara göre İstanbul Boğazı’nda deniz üstünde inşa edilen tek yapı olan Sultaniye Köşkü, kalıntılarının bulunmasının ardından mimarlarca modellendi.

Beykoz Paşabahçe Koyu’ndaki yapıya, Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde ve İsveçli ressam Cornelius Loos’un çizimlerinde de rastlanıyor. Sultaniye Köşkü’nün aradan geçen 300 yılda sadece deniz içindeki temel kalıntıları bulunmasının ardından, modellenen yapı, yeniden hayat bulacağı günleri bekliyor.

Tarihi yapıyla ilgili modelleme çalışmalarını yürüten Mimar Bayram Çevik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sultaniye Köşkü’nün 10. Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman tarafından da bizzat kullanıldığına dair kayıtlar bulunduğunu söyledi.

Kanuni Sultan Süleyman’ın buraya av ve dinlenme için geldiği gibi, bazı divan toplantılarını da burada yaptığını anlatan Çevik, “1650’li yıllarda var olduğunu Fransız Arkeolog Antoine Galland’ın notlarından biliyoruz. Evliya Çelebi de aynı dönemlerde Seyahatnamesi’nde Sultaniye Köşkü’nü bezemeleri, süslemeleri ve kullanılan çinileriyle ne kadar şaheser bir eser olduğunu ortaya koymuş, hatta İrem Köşkü olarak atıfta bulunmuştur.” dedi.

Dönemin İsveç Kralı’nın Osmanlı mimarisini tanımak amacıyla 1710’da ressam Cornelius Loos’u İstanbul’a gönderdiğini belirten Çevik, Loos’un Ayasofya ve Süleymaniye camilerinin ardından Sultaniye Köşkü’nü resmettiğini, onun çizimlerinin mimari kaynak olarak en sağlam veri olduğunu bildirdi. 1910 yılında da Mimar Sedad Hakkı Eldem’in “Türk Bahçeleri” kitabında bu köşkten bahsettiğini ve plan çalışmalarını yaptığını kaydeden Çevik, “Günümüzde de biz mimari olarak elde ettiğimiz verilerin ışığında burayı modelledik. Hatta günümüzde daha önce dalgıçlarla kontrol edildiğini, orada kalıntıların bulunduğunu biliyoruz. Beykoz Belediye Başkanı Murat Aydın’ın da sempozyum çalışmalarında tekrar gündeme getirmesiyle uzun süre çalıştığımız eseri modelleyerek kamuoyu bilgisi oluşması için bir çalışma yaptık.” diye konuştu.

Yazı www.aa.com.tr de 07.08.2022 tarihinde Muhammed Gencebay Gür’ün haberi olarak yayımlanmıştır. İnşaat mühendisi Gülcan Ay tarafından https://yesilbeykoz.com/ dan yararlanılarak yeniden düzenlenmiştir. Fotoğraf: Bayram Çevik – Anadolu Ajansı ve Yeşil Beykoz Gazetesi