Değer Mühendisliği

Değer Mühendisliği, firmanın ürettiği projelerin, hizmetlerin fonksiyonlarını analiz etmek suretiyle değerinin artırılmaya, maliyetlerin minimize edilmeye çalışıldığı sistematik bir yöntemdir.

Projelerin maliyetini düşürerek değerini artırmak için firmaların kendisine ait Değer Mühendisliği birimini kurması ve uygulaması gerekir. Uygulamadığı müddetçe pazardaki rekabette rakipler karşısında zorlanır.

Mühendislik Ekonomisi kitabının yazarı Prof.Dr.Osman Okka Değer mühendisliğini şu şekilde tanımlamıştır;

Değer Mühendisliği, firmanın ürettiği projelerin, hizmetlerin fonksiyonlarını analiz etmek suretiyle değerinin artırılmaya, maliyetlerin minimize edilmeye çalışıldığı sistematik bir yöntemdir. Projelerin maliyetini düşürerek değerini artırmak için firmaların kendisine ait değer mühendisliği birimini kurması ve uygulaması gerekir. Uygulamadığı müddetçe pazardaki rekabette rakipler karşısında zorlanır.

İmo İzmir;

Genellikle istenilen şey minumum zaman  ve maliyette projenin en iyi kalitede üretilmesidir. Tasarım, tasarımın nasıl uygulandığı ve dış etkenler bir projenin başarılı olabilmesi için gerekli unsurlardır. Şüphesiz tasarımın önem derecesi diğer ikisinden daha yüksektir. Eğer tasarım kötü yapılmış ise o projeden kazanç elde edebilmek için yapılan çalışmalar sonuç vermeyecektir.Tasarım bizim kontrolümüz altındadır.

Değer mühendisliği bir ürünün maliyeti ve aynı ürünün fonksiyonu arasındaki ilişkiyi geliştirerek ödenen para için en iyi değeri sağlamayı amaçlar. Maliyet, değer ve kıymet  arasındaki ilişki;

Değer= Fonksiyon Maliyeti / Fonksiyonun Kıymeti

olarak ifade edilir. Burada kıymet o fonksiyon için ödenmesi gereken en düşük miktar olarak algılanmalıdır. Maliyetin kıymete olan oranının bire eşit olması o fonksiyon için değerin iyi olduğunu gösterir. Oranın yüksek olduğu yerlerde ise tasarruf sağlanması mümkün olacaktır.

Örneğin; X bir firma inşaat firması imal ettiği akıllı evlerin değer analizini yapmak istemektedir. Firma bu evlerin normal fonksiyonları için 400 ve akıllı sistemler için 600 değer puanı vermektedir. Firma kendi evlerinde oturan müşterilerinden 10 müşteri seçip 1 aylık kullanımdan sonra daireleri değerlendirmişler ve ortalama olarak evlerin normal fonksiyonları için 825 ve akıllı sistemler için 175 puan vermişlerdir ve bu sonuçların analizi hesaplanmıştır;

Normal Evin Değeri; 825/400=2,06

Akıllı Sistemli Evin Değeri; 175/600=0,30

olmaktadır.

Görüldüğü gibi inşaat firması normal ev için müşterinin istediğinden daha fazla değerli bir daire ortaya koymuş ve oldukça fazla bir maliyet kalemine katlanmıştır. Maliyeti azaltmak için bazı fonksiyonlardan vazgeçmesi gerekebilir ve sonucu 1‘e eşitlemeye çalışır.

Akıllı ev sistemi için müşterisini üçte bir oranında tatmin edebilmiştir. Bu konuda ürününü geliştirmesi gerekmektedir.

Değer mühendisliği metodu

Değer mühendisliği metodu projenin  her safhasında uygulanabileceği gibi  yapılan araştırmalara göre  tasarımın ilk safhalarında  uygulandığında  en iyi sonuç alınmaktadır. Özellikle  tasarımın %35 lik  bölümü tamamlandıktan sonra, ki bu safhada tasarım ve maliyet hakkında  gerekli bilgileri elde etmek mümkün olacaktır.

Sonuç olarak değer mühendisliği tasarımın ilk safhalarında  tasarruf sağlamasına rağmen inşaat  aşamasında  uygulandığında iş planı, programı uygulanmadığı takdirde  inşaat maliyetinin azaltılması yönünde teşvik edecektir. Değer mühendisliği  sistemli bir şekilde  uygulandığı takdirde  proje sahiplerine  paranın değerini verebilmek için  farklıaşamalarda farklı avantajlar sunar.

Düzenleyen: İnş. Müh.(Stu) Ebubekir YILMAZER