Bina Tasarımında Hangi Performans Düzeyi Seçilmeli?

Deprem kuşağında olan ülkemizde binaların tasarımını için günümüze kadar bir çok yönetmelik yayımlandı ancak ilk kez binanın tasarım aşamasında sağlaması gereken performans hedeflerine bu kadar detaylı yer verilmiş oldu. Peki, yapımız hangi performans hedeflerini sağlayacak?

0
6694

Merhaba arkadaşlar, bu yazımda sizlere TBDY 2018’in 3 üncü bölümde bahsi geçen “deprem etkisi altında bina performans hedefleri” konusunu TDY 2007 ile kıyaslayarak açıklamaya çalışacağım.

Deprem Performansı: Belirli veya önceden tanımlanmış bir deprem etkisi altında binaların hasar durumlarına bağlı olarak binanın yapı güvenlik seviyesidir.

TDY 2007’e göre bina performans hedefleri nelerdir?

TDY 2007’nin içeriğinde performans hedefleri ile ilgili sadece 1 inci ve 7 inci Bölümlerde bilgi bulunuyor. Bölüm 1’e yani yeni yapılacak binalarda üç deprem siddeti için;

 – Hafif şiddetteki depremlerde binalardaki yapısal ve yapısal olmayan sistem elemanlarının herhangi bir hasar görmemesi,

 – Orta şiddetteki depremlerde yapısal ve yapısal olmayan elemanlarda oluşabilecek hasarın sınırlı ve onarılabilir düzeyde kalması,

 – Şiddetli depremlerde ise can güvenliğinin sağlanması amacı ile kalıcı yapısal hasar oluşumunun sınırlanması

şartlarını sağlaması gerekmekteydi. TDY 2007’e göre yeni binaların tasarımında esas alınacak tasarım depremi şiddetli depreme karşı gelmekte (Bina Önem Katsayısı I = 1 olan binalarda 50 yıllık bir süre içinde aşılma olasılığı %10 olan tasarım depremi) olup farklı aşılma olasılıklı depremlerde mevcut binaların değerlendirmesi ve güçlendirilmesinde gözönüne alınıyordu. Görüldüğü üzere yeni yapılacak binalar için çok da açıklayıcı bir ifade olmamaktadır.

Mevcut binalarda ise 5 farklı gruplandırma yapılmış olup bu gruplamalarda sağlanması gereken performans hedefleri Tablo 1‘de verilmiştir. Peki, TBDY 2018 bu konuda ne diyor?

TBDY 2018’e göre bina performans hedefleri nelerdir?

Bina performans hedefleri TBDY 2018’de çok daha açıklayıcı olmaktadır. Ayrıca ilave edilen yeni yapı sistemlerinde de sağlanması gereken performans hedeflerine yer verilmiştir. Tabi bu bölümde dikkat edilmesi gereken çok basit bir cümle bulunuyor. Yapı sınıfı ve önemine göre ileri performans hedefi gerektirmese bile, yapı sahibi tarafından bu tasarımların yapılması da talep edilebilecek.

TDY 2007’den farklı olarak “KK: Kesintisiz Kullanım” performans hedefi tanımlanmıştır. Diğer performans hedeflerinin ise isimleri değiştirilmiştir. Ayrıca, performans hedeflerindeki kiriş hasar oranları TDY 2007’e göre arttırılmıştır. Bu konuyu bölüm 15’te daha detaylı ele alacağız.

Mevcut ve yeni yapılacak yapılar için Tablo 2 ve Tablo 3‘te belirtilen hedefler sağlanacak olup yeni yapılacak yerinde dökme ve önüretimli betonarme ile çelik binalardan bina yükseklik sınıfı (BYS) 2 ve 3 olanlarda ileri performans hedefleri de sağlanacaktır.

Konu ile ilgili görüş ve önerilerinizi yorum yaparak katkıda bulunabilirsiniz.



Şekiller ve Tablolar

Şekil 1 – Deprem performans grafiği (TDY 2007)
Şekil 2 – Deprem performans grafiği (TBDY 2018)
Tablo 1 – Mevcut binalarda deprem performans hedefleri (TDY 2007 – TABLO 7.7)
Tablo 2 – Mevcut ve yeni yapılacak binalarda deprem performans hedefleri (TBDY 2018 – TABLO 3.4)
Tablo 3 – Yalıtımlı binalarda deprem performans hedefleri (TBDY 2018 – TABLO 3.5)

Abone Listemize Kaydolun
inşaPORT Mail Aboneliği

Posta listemize abone olun ve e-posta gelen kutunuzda ilginç şeyler ve güncellemeler alın.

Abone olduğunuz için teşekkür ederiz.

Bir şeyler yanlış gitti.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.